(bir şey) İstemek (fiil cümlesi)

Fiil cümlelerinde yapmak istediğimiz eylemi belirtirken fiilin masu çekimine ihtiyacımız oluyor. Fiilin bu formunda "masu" ekini kaldırarak "tai" ekliyoruz. Bu yeni biçimimiz "i grubu"na dahil olduğu için olumlu-olumsuz, geçmiş vs çekimlerini de ona göre yapıyoruz.

Fiilin aldığı nesne wo bağlacı gerektiriyorsa, bağlaç ga'ya dönüştürülür. Diğer bağlaçlar değiştirilmez.

Şimdi örnekler verelim.

iku: gitmek
-masu hali: ikimasu
-tai formu: iki-masu -> iki-tai

suru: yapmak
-masu hali: shimasu
-tai formu: shi-masu -> shi-tai

yomu: okumak
-masu hali: yomimasu
-tai formu: yomi-masu -> yomi-tai

İlk başta soru tipini gösterirsek:

Anata wa doko ni ikitai desu ka? (Nereye gitmek istersiniz?)
&
Anata wa nani ga shitai desu ka? (Ne yapmak istersiniz?) 


Olumlu - resmi


-tai şekline çevirdiğimiz fiile "desu" yardımcı fiilini ekliyoruz.

Nihon ni ikitai desu: Japonya'ya gitmek istiyorum.
Hon wo ga yomitai desu: Kitap okumak istiyorum.


Olumsuz - resmi


-i sıfatını olumsuz yapar gibi sondaki i harfini düşürüp yerine "ku" hecesi getiriyoruz ve resmi konuşma biçiminde olumsuz "arimasen" yardımcı fiilini ekliyoruz. 

Kaisha ni ikitaku arimasen: Şirkete gitmek istemiyorum.
Hon wo ga yomitaku arimasen: Kitap okumak istemiyorum.


Olumlu - günlük


-i sıfatının günlük kullanımı gibi sadece fiilin "tai" şeklini kullanıyoruz.

Nihon ni ikitai: Japonya'ya gitmek istiyorum.
Hon wo ga yomitai: Kitap okumak istiyorum.


Olumsuz - günlük


i harfini düşürüp "ku" hecesi eklediğimiz fiile "arimasen"in günlük konuşma biçimindeki karşılığı "nai" ekliyoruz.

Gakkou ni ikitaku nai: Okula gitmek istemiyorum.
Hon wo ga yomitaku nai: Kitap okumak istemiyorum.



Geçmiş Zaman


İstemek fiilini geçmiş zamanda çekimlemek için ise yine tai formunu i sıfatların geçmiş zaman çekimi gibi yapıyoruz.

ikitakatta desu: gitmek istedim
ikitaku arimasen deshita veya ikitaku nakatta desu: gitmek istemedim
ikitakatta: gitmek istedim
ikitaku nakatta: gitmek istemedim